PROJECT

The Chance to Find Yourself is een poging van twee heel verschillende theatermakers om vanuit een open en radicale dialoog een voorstelling te maken. Het maakproces vormt de dramaturgische structuur van de voorstelling en legt een zoektocht bloot naar een gelijkwaardig gesprek, vanuit de vaststelling dat die gelijkwaardigheid bij voorbaat illusoir is.

Hun samenwerking begon toen Benno Steinegger, een witte immigrant uit Italië, vroeg aan Jovial Mbenga, een zwarte immigrant uit Congo, om in gesprek te gaan over mechanismes van macht, uitsluiting en vooroordelen. Het werd een onderzoek naar de diepere en onbewuste structuren en mechanismes die vormgeven aan onze opvattingen, gevoelens en stereotypes, vanuit een gedeeld geloof dat we deze mechanismes eerst zichtbaar moeten maken om er vervolgens iets aan te kunnen veranderen.  De kern van het onderzoek gaat dan ook over twee kunstenaars  die zichzelf in vraag stellen.

Al vrij snel merkten ze dat het onderzoek meer nieuwe vragen opleverde dan dat het beantwoordde. Om dat proces te delen op een scène was het cruciaal om te zoeken naar een vorm waarin die vragen getheatraliseerd kunnen worden op een open, herkenbare en zelfs humoristische manier. Door elkaar opdrachten te geven, gesprekken te reconstrueren en open kaart te spelen over hun vaak hobbelige samenwerking, ontstond er het begin van een dramaturgie die zowel gelaagd als open is. Deze methodiek konden ze tijdens een kort toonmoment testen met een publiek en dat bleek goed te werken. Het is dan ook dit ‘metaspel’, waarin het reconstrueren van het werkproces via theatrale vertalingen de voorstelling vormt, dat ze verder willen uitwerken tot een volwaardige voorstelling.

Om dit op een zelfbewuste en onderbouwde manier te doen, verzamelen Benno en Jovial een meerstemmig team om het proces kritisch te bevragen en andere denkkaders aan te reiken. Zo is Lara Staal bij het project betrokken als dramaturge, treedt theatermaker Gaia Saitta op als coregisseur en engageren o.a. activiste en schrijver Joëlle Sambi Nzeba en cultureel antropologe Constanza Lanzara zich als outside eye. Ze hebben zich grondig verdiept in o.m. de omstreden roman Heart of Darkness van Joseph Conrad en de kritische lezing die Chinualumogo Achebe ervan maakte, in het boek Witte Onschuld van Gloria Wekker en in de film The Passenger van Antonioni. De thematiek waarrond ze werken is brandend actueel en ook zeer beladen. Door een stevige theoretische basiskennis op te bouwen en vervolgens problematieken als racisme en kolonialisme vanuit zichzelf te benaderen, hopen ze een voorstelling te maken die herkenning, bespiegeling en bevraging oproept. Ze ambiëren een voorstelling te maken die in de wereld staat maar die niet enkel het huidige discours weerspiegelt. Door zich kwetsbaar op te stellen willen ze laten zien dat het afbreken van machtsstructuren een werk van lange adem is dat vaak pijnlijk, soms grappig is, maar vooral iets wat je moet aangaan in plaats van er enkel als concept over te spreken.

Zowel hun manier van werken als de uiteindelijke voorstelling zijn dus een poging om aan de slag te gaan met alle twijfels, vooroordelen en ongemakken die komen kijken bij het blootleggen van het racisme en de structurele denkkaders die ieder van ons in zich dragen. Deze methodiek, die in volle ontwikkeling is, willen ze ook uitwerken tot een stevig randprogramma met debatten, workshops en voorstellingen op scholen. Ze  hopen via poëtische beelden, humoristische misverstanden en speelse gesprekken over serieuze onderwerpen een breed publiek te bereiken en hun een mogelijk kader aan te reiken om zichzelf en hun positie van naderbij te bekijken.