PROJECT

Shame-Less is het doorlopend onderzoeksproject van Yanis Stefanou over het visuele en politieke potentieel van schaamte. Het startpunt is de moord op Zak Kostopoulos.
Op 21 september 2018 werd Zak – een bekende queer activist, drag queen (Zackie Oh) en activitst voor HIV+ rechten, doodgeslagen op klaarlichte dag, in een van Athene’s drukste straten. Voorbijgangers keken toe en filmden hoe Zak in elkaar geslagen werd door twee mannen. Tegen de tijd dat de politie arriveerde, was Zak ernstig gewond, werd hij met geweld tegen de grond geduwd en opnieuw geslagen. Tegen de tijd dat hij geboeid in het ziekenhuis aankwam, was hij overleden.

Zak werd een tweede keer slachtoffer toen hij door de media werd afgeschilderd als een “HIV+ slet”, een gevaarlijke dief en een “low-class junkie”. Deze stigmatiserende manier van verslaggeving ontrafelde een heersende cultuur van queer-shaming in Griekenland: verbaal en fysiek misbruik gelegitimeerd door de dominante sociale en seksuele orde.

Wanneer we nadenken over het zichtbaarder maken van de queer-ervaring, wordt dit vaak gereduceerd tot het onderwerp van identiteitspolitiek. Aan de andere kant wordt de onzichtbaarheid van abstractie voorgesteld als een complexer en veiliger alternatief voor de tactiek van de zichtbaarheid.
Naast dit valse dilemma – kunst als veilige plek om je in te verbergen of als uitweg- biedt schaamte alternatieve en complementaire visuele strategieën: verbergen en onthullen, zelfvertoon en zelfverloochening, schaamte en trots zijn vaak de twee gezichten van dezelfde medaille.

Shame-Less roept op tot het structureren van een ander zelfgevoel door middel van schaamte, tot het ondermijnen van schaamte door middel van een performatieve metamorfose. Het stelt experimentele vormen voor van het thematiseren en vieren van de ervaring van bekeken, over het hoofd gezien en beschaamd worden. Het opent nieuwe manieren om identiteiten, relaties en manieren om de bestaande ruimte van macht te bewonen, in beeld te brengen en te herdefiniëren.