PROJECT
Mer-
Mer- is een stuk voor vijf dansers en vijf zangers, gebouwd op requiem- en andere muziek over de dood, verdriet en pijn uit de renaissanceperiode. De muziek wordt uitgevoerd door Marnix De Cat’s Pluto-ensemble, dat gespecialiseerd is in oude muziek. Mer- verwijst naar de Indo-Europese wortels van mourir, het Franse woord voor sterven. Tegelijkertijd refereert het ook aan de zee, la mer, die het idee met zich meedraagt van iets ‘voorbij’ de einder, een gevoel van grenzeloosheid, mysterie en het onbekende.
Het begrip van ‘eindigheid’ is een vitaal onderdeel in het werk van Claire Croizé en Etienne Guilloteau, en speelde een centrale rol in producties als Affected (2006), The Farewell (2009) en Chant éloigné (2012). In Mer- kunnen de choreografen deze thematiek verder uitdiepen: de dood komt op het voortoneel, maar toch blijft er ruimte voor lichtheid en vreugde. Doodgaan maakt tenslotte ook deel uit van het leven, en Claire en Etienne onderzoeken beide kanten van deze evenwichtsoefening: sterven als de meest uitzonderlijke, meest ondenkbare gebeurtenis in een mensenleven, en tegelijk ook de meest triviale, meest doordeweekse menselijke ervaring. Gilles Deleuze’s beroemde uitspraak stelt dat de dood begint bij de geboorte. Geen statische gebeurtenis, maar een voortdurende beweging, als een vrije val die ons hele leven in beslag neemt. Het idee van sterven als een performance is de motor van de beweging in deze danscreatie.
De vijf dansers worden als groep gepresenteerd, maar tegelijk schijnt de persoonlijkheid en individualiteit van elke danser door. Hiermee bouwen de choreografen verder op technieken die ze in vorige producties ontwikkelden. Tegelijk echoën ze het principe van de polyfonie, een samengaan van meerdere stemmen die elk een eigen melodische en ritmische ontwikkeling hebben, en spelen ze in op het concept van de dood als de meest individuele en tegelijk de meest generische ervaring. Ze proberen de dansers zo ‘dicht’ mogelijk bij het publiek te brengen, zonder daarbij daadwerkelijk contact te maken.
Voor deze productie duikt het Pluto-ensemble met vijf van de fijnste polyfoniezangers in het repertoire rond de dood van de vijftiende en zestiende eeuw. Dit is de zogeheten vroege periode, die gedomineerd wordt door de Franco-Vlaamse school. Een gemeenschappelijke muzikale taal ontstond, meer bepaald de polyfone stijl. Deze vorm van muziek, net als de andere kunsten tijdens deze periode, werd sterk beïnvloed door de opkomst van het humanistisch gedachtegoed en de herleving van het literaire en artistieke erfgoed van het oude Griekse en Romeinse rijk. Mer- is gebaseerd op het Requiem, Missa pro defunctis van Johannes Ockeghem en op composities van Pierre de La Rue, Josquin Desprez, Richafort, Jean Mouton en Guillaume Dufay.